Bilindiği gibi Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı yeni yasa düzenlemesi ile Geçici ithalat ve turistik kolaylıklar kapsamında yurt dışı plakalı araçların ülkemizde 6 ay olan serbest dolaşım hakkını 24 aya (730 gün) çıkardı. Bu durum ülkemizde turist olan, çalışmak ve eğitim için bulunan yabancı uyruklu kişiler ve yurt dışında sürekli ikamet eden vatandaşlarımız için çok büyük kolaylık oldu. Bizler için de "acaba yurt dışından oradaki akrabamın üzerine araç alsam, aracı getirsem 2 sene boyunca burada kullansam" sorusunu akıllara getirdi.
an hem alıcıları aldatarak mağdur edip hem de yasal sorumluluk altına sokmaktadır. İnternetteki alım satım sitelerinde bolca bu şekilde ilan dolaşmaktadır.
Kimler hak sahibi olabilir?
Ayrıntılara değinecek olursak; bu konuda hak sahibi olmak için yurt dışında yerleşik olarak tabir edilen gerçek veya tüzel kişiler başvuru tarihinden itibaren geriye dönük son bir yıl içinde 185 günden uzun kesintisiz olarak yurt dışında yerleşik olarak bulunmalıdır. Bu şarta uyan kişiler bu yasa kapsamında geçici ithalat ile ülkemizde yabancı plakalı aracı ile dolaşım sağlayabilir.
Yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve yabancılar yurt dışında başka ülke kayıtlarında kendi üzerlerine tescilli bulunan yabancı plakalı araçlarını bu düzenleme ile 24 ay (730 gün) ülkemiz sınırları içerisinde kullanabilirler. 730 gün dolaşımda bulunan ve zamanı dolan araçlar yurt dışına çıkarılırlar, tekrar hak sahibi olabilmeleri için en az 6 ay (185 gün) yurt dışında kalması mecburidir.
Peki bizler bu yasa kapsamında araç getirebilir miyiz?
Her ne şekilde olursa olsun Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan, ülkemiz sınırları içinde yerleşik olarak yaşayan gerçek ve tüzel kişiler yurt dışından geçici ithalat ve turistik kolaylıklar kapsamında yurt dışından yabancı plakalı araç getiremezler ve getirilen aracı kesinlikle kullanamazlar.
Getirilen aracı kimler kullanabilir? Ve kimler kullanamaz?
Yurt dışından yasa ile şartlara uygun araç getirebilmek için bu taşıtların ülkemiz dışında yerleşik olarak ikamet eden bir kişinin üzerine tescilli olmalı ve o ülkenin tescil kayıtlarının altında olması şarttır. Getirilecek aracın tescilinin gümrükte belgelenmesi ve ibrazı gerekir. Getirilen yabancı plakalı araç ile birlikte römork, yarı römork ve motorsuz karavan getirilebilir. Temel şart aracın yurt dışında yaşayan ruhsat sahibinin aracı kullanmasıdır. Getirilen aracı hak sahibi ve vekalet sahibi kişiler dışında ikamet yeri yurt dışında bulunan eşi, annesi, babası, ve çocukları kullanabilir. Bu şartlarda T.C vatandaşı olan burada yaşayan sürekli ikamet eden kişiler; burada ikamet eden yabancı uyruklu olan eşine, yurt dışında yaşayan anne-baba ve kardeşlerine, akrabasına, arkadaşına, vs. ait aracı ülkemize kendi adına getiremezler. Vekaleten de bu kişiler adına araç getirmek mümkün değildir. Getirilen aracı süreklilik arz edecek şekilde kullanamazlar. Bu tür kullanımlar tespit edilirse araç sahibi(hak sahibi) ve hak sahibi olmayan kullanıcı kişiler hakkında ayrı ayrı 4458 sayılı Gümrük kanunun 238. Maddesi uyarınca ceza yazılır ve araç derhal yurt dışı edilir.
Acil bir durum ileyabancı aracın sahibi de araçta olmak kaydı ile araç, burada yaşayan T.C vatandaşları tarafından süreklilik arz etmeden kullanılabilir. Ayrıca ek römork, yarı römork, motorsuz karavan vs gibi eklentileri yerli plakalı bir araç tarafından sadece acil bir durum ile ve sahibi yanında olmak kaydı ile kullanılabilir.
Yabancı eş üzerine araç getirilebilir mi?
Eşlerden birinin yabancı uyruklu olması durumunda araç getirilebilmesi için yabancı uyruklu eşin yurt dışında başvuru tarihinden itibaren geriye dönük olarak 1 yıl içinde 185 günden az olmamak kaydı ile kalması gerekir. Türkiye sınırları dahilinde ikamet eden yabancı uyruklu eşin böyle bir hakkı yoktur.
Araç getirecek kişinin uyruğunun önemi var mıdır? En fazla kaç araç getirilebilir?
Turistik kolaylıklar kapsamında geçici araç ithalatı için aracı getirecek yabancı kişinin uyruğunun bir önemi yoktur. Kişinin yurt dışında yerleşik olarak ikamet etmesi temel gerekliliktir.
Çifte vatandaşlık sahipleri ve vatandaşlıktan çıkarılanlar araç getirebilir mi?
Bu durum çifte vatandaşlığı olan veya vatandaşlıktan çıkarılan kişiler için de geçerlidir ve yurt dışında yerleşik olmak ve son 1 yıl içinde 185 günden az olmamak kaydı ile yurt dışında bulunmak yeterlidir. Çifte vatandaşlık sahibi kişiler ve diğer şartları karşılayan kişiler yalnızca 1 adet yabancı plakalı araç getirebilir. Türk ve yabancı pasaportlarla yapılan giriş ve çıkışlar bir bütün olarak kabul edilir ve 24 ay dolduğunda araç yurt dışına çıkmak mecburiyetindedir.
Ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere yurt dışından geçici ithalatla araç getirilebilir mi?
Yurt dışında faaliyet gösteren yurt dışında yerleşik tüzel kişi şirketler ve gerçek kişilerin adlarına kayıtlı araçları ile gümrükte ibraz edilen vekalet belgeleri ile yurt dışında yerleşik olarak bulunan başka bir kişi tarafından getirilebilir. Fakat ticari amaçlar için Turistik kolaylıklar kapsamında Türkiye'deki merkez, şube, acente gibi faaliyetlerde bulunmak için araç getirilemez, getirilmesi de mümkün değildir.
Getirilen araca şöför tutulabilir mi?
Yurt dışından izin ile getirilen aracın kişisel ve ticari amaçlarla hak sahibinin izni ile hizmet sözleşmesinde belirtilmek şartı ile şöför olarak işe alınacak kişinin belgeleri düzenlenecek ve gerekli kayıtlar yapılarak T.C sınırlarında ikamet eden vatandaşlarımız tarafından süreklilik arz etmemek kaydı ile kullanılabilir. Bu kullanım sırasında aracın hak sahibinin de T.C ülke sınırları içerisinde bulunması şarttır.
Yurt dışına taşınmak isteyen kişi araç getirebilir mi?
T.C sınırları içerisindeki yerleşim yerini yurt dışına taşımak isteyen gerçek veya tüzel kişinin kullanım amacı ile getireceği, T.C. Gümrükve Ticaret Bakanlığı tarafından istenilen şartları karşılayan araçlara geçici ithalat izni verilebilir. Bu araçların getirildikten sonra en fazla 3 ay içerisinde gümrükten çıkarılması gerekecektir.
Yurt dışından çalışmak veya eğitim görmek için gelen yabancı kişiler araç getirebilir mi?
Yurt dışından ülkemize görevli olarak atanan Nato vs personeli gibi diğer devletlerin atanmış memurları olan kişiler, çalışmak ve öğrenim görmek için gelen yabancı uyruklu gerçek kişiler, yurt dışında sahip olduğu kendi adlarına tescilli araçlarının gerekli şartları taşıması durumunda T.C İç İşleri Bakanlığı Emniyet Gen. Müd Trafik Tescil Şb. kanalı ile araçlarını ülkemiz trafiğine tescil etmek kaydı ile geçici ithalat kapsamında geçici giriş karinesi ile birlikte ülkemizde dolaşım izni verilir. Araçlara MA-MZ serili plakalar verilir.
Öğrenim görmek için Türkiye'ye gelen öğrencinin araç getirme izni öğrenim süresi kadardır. Belirli bir süre için görevli gelen yabancıların araç getirme izni görev süresi boyunca geçerlidir.
Kamu kuruluşları araç getirebilir mi?
Kamu kuruluşları, belediyeler, Kamu iktisadi kuruluşları(KİT)'leryapılacak sözleşmeye istinaden ticari ve kamuda kullanmak için getirilen T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığının istediği koşulları sağlayan Can kurtaran (ambulans) hava taşıtları, yangın söndürme hava taşıtları, zirai ilaçlama hava taşıtları,sıhhi ilaçlama hava taşıtlarını 24 ay için geçici ithalat kapsamında ithal edebilir. Süre uzatma bakanlık yetkisindedir.
Ticari kullanıma mahsus deniz, hava, ve demiryolu taşıtlarında kiralama sözleşmesine bağlı olarak bu ithalat izni verilir. Bu durum Finansal Kiralama Kanununda belirtilmiştir.
Yurt dışından emekli olmuş kişiler araç getirebilir mi?
Yurt dışından emekli olmuş, yurt dışında yerleşik yaşayan vatandaşlarımız, yurt dışından emekli olmuş yurt dışında yerleşik olarak yaşayan Türkiye'de oturma izni olan yabancı kişiler bu durumlarını belgelemesi halinde yurt dışındaki kendilerine ait tescilli araçlarını geçici ithalat kapsamında ülkemize getirebilirler. Bu süre 24 ay (730 gün) ile sınırlıdır.
Yurt dışından emekli olan Türkiye'de oturma iznine sahip yabancı uyruklu kişilerin araçlarının yurtta kalma süresi Türkiye'deki ikamet süresi kadardır.
Araçların kalabileceği genel süreler ne kadardır?
İlgili bakanlığın istediği şartları karşılayan kişisel kullanıma uygun araçların ülkemiz sınırları içinde kalma süresi 24 aydır (730 gün). Kişisel kullanıma haiz hava araçlarının yurtta kalma süresi 6 aydır ve turizmi teşvik kanunu gereğince getirilen deniz taşıtlarının süresi 18 ay ile sınırlıdır.
Ek sürelerle birlikte temel süre 24 aydır fakat 24 ayı aşan süre uzatımı geçici ithalat konusu mülkiyetin devir edilmesi veya 24 ayı geçen yatırımlarda kullanılması durumunda değişebilir.
Araçlar hangi ülkelerden getirilebilir?
Getirilecek araçların T.C Gümrük ve Ticaret bakanlığının şartlarını karşılayabilmesi durumunda herhangi bir ülke sınırlaması yoktur her ülkeden getirilebilir. Tek şart getirilen aracın mevzubahis ülke tescilinde kayıtlı olmasıdır.
Hangi tür araçlar getirilebilir?
Turistik kolaylıklar kapsamında geçici ithalat ile ülkemize getirilecek araçların yaşı, markası, modeli, ve direksiyonun sağda olması veya solda olması gibi kısıtlamalar yoktur.
Yabancılara verilecek izin süresi ne kadardır?
Yabancılara verilecek araç getirme ve izin süresi Türkiye sınırları içinde kalabileceği süre kadar sınırlıdır. Turistik vize sınırı ne kadar ise yabancılar en fazla bu süre kadar araçları ile birlikte ülkemizde kalabilir.
Süre aşımı durumunda yaptırım ve cezalar nelerdir?
Bu kanuni sürenin aşılması durumunda süre bitimini müteakip 3 ayı aşmayan sürelerde yurt dışına çıkılması durumunda 4458 sayılı Gümrük kanununun 241/5-b maddesine göre 6 kat usulsüzlük cezası verilir ve derhal tahsil edilir.
Eğer bu süre aşımı 3 aydan fazla ise 4458 sayılı Gümrük kanunun 238. Maddesi gereğince aracın gümrük vergilerinin ¼ dörtte biri) kadar para cezası uygulanır ve derhal tahsil edilir. Araç yurt dışı edilir.
Yasa kapsamında araç getirmek için hangi şartlar ve hangi belgelerin ibrazı gerekir?
-Taşıt mülkiyet belgesi ( taşıt giriş yapan kişiye ait değilse geçerli bir vekaletname veya kiralama sözleşmesi)
-Taşıta ait Türkiye'de geçerli sigorta poliçesi (mevcut sigorta poliçesi Türkiye'de geçerli değilse bulunduğu gümrük bölgesine en yakın sigorta acenesinde sigorta yapılır poliçe düzenlenir.)
-Kişinin ülkesine göre resmi hüviyeti ve pasaportu
-Yurt dışından emekliler için yurt dışından emekli olduğuna dair konsolosluktan onaylı Türkçe tercümeli emekli olduğuna ilişkin belge.
-Çalışmak için ülkemize gelen yabancıların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından alacağı çalışma izin belgesi ve mavi kartlılar için SGK dan alınacak pirim ödendiğine dair belge.
-Öğrenimde bulunan kişilerin, kayıtlı olduğu okul idaresinden öğrenci olduğuna dair belge.
Taşıtın vekaleten getirilmesi durumunda istenilen belgeler
-Konsolosluk veya elçilikten noter onaylı vekaletler.
-Aracın mülkiyet sahibi ve aracı vekaleten yurda getirecek olan kişinin gümrük idarelerinde hazır olmaları halinde kendi aralarında düzenleyecekleri ve gümrük idaresinin onaylayacağı vekaletname.
-Kişilerin kendi aralarında düzenlediği, ilgili ülkenin gümrük, belediye, emniyet ve mahkeme gibi makamlarca onaylanmış vekalet belgeleri.
-Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA)ve Uluslararası Tur İttifakı (AIT) üyesi ülkelerin otomobil kuruluşlarınca düzenlenecek belgeler.
-Tüzel kişiliklere (şirketler ve Kamu iktisadi teşebbüsleri KİT'ler ) ve otomobil firmalarına aitaraçlar için firma sahibi veya yönetim kurulunun imza ve onayını içeren vekaletler.
-Kullanmak için kiralanarak getirilen araçlar için kira sözleşmesi gibi belgeler vekalet olarak ibraz edilebilir.
Kiralık araçlar bu yasa kapsamında ülkeye yabancı plaka ile sokulabilir mi?
Kiralık olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığının şartlarına uygun olan araç Türkiye'ye getirilebilir fakat süre kiralama sözleşmesinde yazan belirtilmiş süreyi kesinlikle aşamaz.
Getirilen araçlar pasaporta işlenir mi? ve ne kadar ücret ödenir?
Getirilen araçlar getiren kişinin pasaportuna işlenir ve dönmesi gereken tarih pasaporta kaydedilir. Bu işlemler için herhangi bir ücret ödenmez.
Tekrar yurt dışına çıkmak gerekirse yapılacak işlemler nelerdir?
Ülkeye aracıyla giren hak sahibi kişi araçsız olarak yurt dışına çıkabilir, fakat kişi en yakın gümrük idaresine başvurarak ve taahhütname vererek taşıtsız yurt dışına çıkabilir veya taşıt gümrük idaresine teslim edilerek çıkış yapılabilir. Bu durumda kişinin hakları korunmuş olur. Fakat Gümrük idaresine başvurulmadan yapılacak olan yurt dışına çıkışlarda, aracın kaldığı gün sayısı işlemeye devam eder.
Gümrük idaresinin ambarına araç bırakılabilir ve bırakılan araçlar için süre 1 aydır. Bu 1 ay zarfında iade alınmayan veya süre uzatımı yapılmayan araçlar için tasfiye hükümleri uygulanır.
Tanınan hak ile hak sahibi kişi 24 ay süre bitmeden getirdiği yabancı plakalı taşıt ile tekrar yurt dışına çıkması gerekir ise aynı veya kendi adına tescilli başka bir araç ile, vekaletle veya kiralanmış araç ile kullanmadığı kalan süre zarfında giriş yapabilir.
24 ay kullanım süresini tamamlayan kişi tekrar bir sene içerisinde en az 185 gün yurt dışında kalmadan herhangi bir araç ile ülkeye giriş yapamaz. Lakin araçsız olarak ülkeye giriş çıkış yapabilir. Tekrar yabancı plakalı araç ile yurda giriş yapabilmesi için yurt dışında yerleşik olarak en az 185 gün ikamet etmesi zorunlu şarttır.
Getirilen yabancı plakalı araçlar gümrüğe bırakılabilir mi?
Turistik kolaylıklar kapsamında getirilen araçlar gümrüğe bırakılabilir. En yakın gümrük idaresine başvurmak yeterlidir. Ek bir ücret ödenmez ve yasal olan vergi ve ceza varsa bunlar ödenmiş olmalıdır. Gümrük idaresi tarafından aracın bilgisayardaki kaydı kapatılır ve pasaportta "araç vardır" ibaresi iptal edilir.
24 ay yurtta kalan araç mülkiyet devri ile tekrar yurda giriş yapılabilir mi?
24 ay (730 gün) yasal süre ile yurtta kalan yabancı plakalı araç yurt dışına çıktıktan sonra, mülkiyet devri (satış) ile başka birine satılırsa, satın alan kişi ilgili bakanlığın şartlarına uygunsa ve başvuru tarihinden geriye dönük olarak son bir sene içinde yurt dışında 185 günden az olmamak kaydı ile, yerleşik olarak kalmış bir kişi ise aynı araçla yasa kapsamında yurda 24 ay için giriş yapabilir. Aracın satış ve devir işlemleri aracın tescilinin bulunduğu ülkede, o ülkenin başka ülkelerde bulunan toprakları sayılan ve ülkemizdeki konsolosluklarda, yapılabilir. Devir alan kişinin şartlarının istenilen koşullara uygun olması yeterlidir. Kişi için şahsi bir sınırlama yoktur.
Geçici ithalat ile getirilen araçlar Türkiye içerisinde yerleşik olan veya olmayan gerçek veya tüzel kişilere satılamaz.
730 gün (24 ay) Türkiye'de dolaşan yabancı plakalı araçlar, araç sahibinin kardeşi, annesi, babası, ve çocukları tarafından 185 gün kalmadan yurda vekaletle tekrar sokulamaz.
MA-MZ plakalar ne anlama gelir?
Yabancı taşıtlar geçici giriş karinesi kapsamında geçici olarak ithal edilen araçlara İç İşleri Bak.Emniyet Gen. Md. Tarafından MA - MZ harf serisi taşıyan plakalar verilir.
Durumdan anlaşılacağı gibi bu yasa düzenlemesi ile sunulan kolaylıklar yerleşik olarak yurt dışında yaşayan kişiler ve turistler için geçerlidir ve T.C vatandaşlarının bu konuda hiçbir kullanım hakkı yoktur. Bu konuda piyasada yabancı araç satan dolandırıcı kişilerden uzak durmanızı öneririm.