Taşıtlar Vergisi

Araçlarımızda süspansiyon sisteminin önemi ve araçlarımızda amortisörlerin patlamış olduğunu nasıl anlarız?

Sevgili okuyucularımız, hepimiz araçlarımıza o kadar para ödedik ve can bağlıyoruz bu araçlarımıza, sevdiklerimizi, mallarımızı ve kendimizi araçlarımızla taşıyoruz. Trafikte sadece kendimizin değil diğer insanların da mal ve can güvenliğinden ayrıca sağlığından sorumluyuz, öncelikle bunları aklımızdan çıkarmamak gerekir. Peki bu dediklerimizi nasıl sağlarız? Tabi ki araçlarımızın bakımlarını tam ve eksiksiz yaparak ve kullanım kurallarına uyarak sağlayabiliriz.

Bu konuda en büyük pay araçlarımızın yürüyen ve süspansiyon sistemlerine gerekli özeni göstermemiz üzerindedir. Bu sistemler nelerdir?

İlk aklımıza gelen süspansiyon sistemi, ön takım diye tabir edilen parçalar ve güç aktarım sistemleri gelir. Bu parçaların önemli olmasının sebebi aracımızı yolda tutan ve taşıyan mekanik sistemler bunlardır. Bu parçalarda oluşan hasarlar ve arızalar aracın tüm yol tutuşunu bozacak ve istemsiz kazalara neden olacaktır.

Ön takım nelerden oluşur ve ne işe yarar?

Arkadaşlar aracımızın ön takımı; rotlar, rotiller, alt tabla kolları, helezon yayları, amortisörler, amortisör takozları, denge çubuğu, burçlar, akslar, direksiyon kutusu vs gibi mekanik parçalardan oluşur.

Bu parçalar aracın tüm yükünü taşımakla beraber;

1-Aracımızın yolda direksiyon yardımı ile sağa sola düzgün yönlenmesini,

2-Düz ve doğru gitmesini,

3-Virajlarda rahat dönmesini ve dönerken yol tutuşunu kaybetmemesini sağlar.

4-Savrulmasını, kaymasını, kasis ve tümseklerden sonra dengesiz salınımını engeller

5-spin atmasını (dönerek kayma) engeller.

6-Frenleme anında aracın sağa veya sola istemsiz kaymasını engeller.

7-Yoldaki bozukluklara göre aracımızın yolda tutunabilmesini sağlarlar. Yola sağlam tutunan araçlarda frenleme de sağlıklı ve dengeli olacaktır. Hepsi hayati öneme haiz sarf parçalardır.

Araçların ön takımından neden tıkırtılı sesler gelir?

Bahsi geçen bu parçalar aracın üzerindeki karoser, insan ve yük ağırlığı ile büyük gerilim ve baskı ile çalışan parçalardır ve zamanla bu parçalarda normal olarak boşluklar oluşacaktır. Parçaların aralarında bulunan kauçuk dolgular; yoldan ve yükten kaynaklanan gerilim, baskı, sıcak-soğuk ıslaklık ve nem vs. gibi etkenlerle gevreyerek veya parçalanarak dökülür ve aracımızın ön takımlarından tıkırtılar vuruntular gelmeye başlar. Parçalar arasında oluşan boşluklar da bu tür kötü seslere neden olur. Bunlar zamanla her araçta oluşacaktır ve kesinlikle endişe etmeye gerek yoktur. Bir an önce yenileri ile değişimi yapılmalı ve tamirat sonrasında rot- balans ve camber- caster ayarları kesinlikle yapılmalıdır. Bu ayarlar aracın dört tekerine de yapılmalıdır. Bir diğer yazımızda bu ayarların ne olduğunu ve ne işe yaradığını ayrıntılı olarak anlatacağız.

Amortisör nedir ve nasıl çalışır?

Amortisörler içinde yağ ve gaz olan, bir piston ve silindirden oluşan bir nevi frenleyici bir ekipmandır. Asıl işi helezon yaylarının yoldan kaynaklanan ani ve devamlı olan salınımını frenleyerek durdurmaktır. Şok ve sarsıntıyı emme, aracı taşıma işi helezon yaylarındadır.

Amortisörler yanlış bilinenin aksine aracın sarsıntılarını ve titreşimini emmez, dediğimiz gibi bu işlemi helezon yayları yapar. Amortisörün görevi araçta oluşan salınımları helezonları frenleyerek hızlıca durdurmaktır. Dengesiz salınım nedeni ile araçta baş gösteren ağırlık dağılım sorununu bir an önce durdurup lastiklerde oluşan dengesiz ağırlık değişimini bertaraf etmek ve lastiğin yere tam basarak yolu bırakmasını ve kaymasını önlemektir. Yere sürekli ve dengeli temas eden lastikler yola sağlam tutunur. Virajlarda savurmaları azaltır ve frenleme anında tüm lastiklerin yere tam tutunarak frenlemenin sağlıklı olmasını sağlar. Bu nedenle amortisörler önemli ve hayati parçalardır.

Patlayan veya kilitlenmiş arızalı amortisör nasıl anlaşılır?

1-Patlamış amortisörler lıklık ses yaparlar. Sesin geldiği yöndeki tekerlek aksamı gözden geçirilmelidir.

2-Patlak amortisör aracın kasis veya tümsekten geçtikten sonra salınmasını durduramadığı için araç uzun süre yaylanır.

3-Araç kasisten veya tümsekten geçerken takoza sert vuruntu yapar.

4-Araçta savurmalar baş gösterir.

5-Virajlarda araç daha dengesiz yan yatmaya başlar.

6-Aracın üstüne bastırılarak araç sallandığında araç sarsıntıyı durdurmaz ve sertleşerek durması gereken araçta sallantı devam eder.

7-Yol tutuş sorunları baş gösterir

8-Kilitlenmiş amortisörler de araçlar hiçbir esneme gösteremez ve kasisler içeriden çok daha fazla hissedilir. Araç yolu kavrayamaz. Bu durum çok uzun süre hareket etmemiş araçlarda görünen bir durumdur.

9-Bazen amortisör sağlam olsa da baş gösteren vuruntu ve sesler amortisör takozunun bozulmasından kaynaklanır. Çok kötü ses yapar ve usta tarafından kontrol edilerek tespit edilir. Yani her vuruntu veya ses amortisör arızası anlamına gelmez.

Amortisör değişimi yapılırken kesinlikle tek olarak değiştirmeyiniz. Amortisörler çift olarak değişen parçalardır. Birinin arızası diğerini de etkiler ve bozabilir.

KASİSLERDEN VE TÜMSEKLERDEN NASIL GEÇİLMELİDİR?

Araçlarımız ile sürekli yol şartlarından kaynaklanan kasislerden ve şehir içi hızı düşürmek için yapılmış tümseklerden geçiyoruz. Bozuk yol şartları hala ülkemizdeki sorunlardan birisidir ve araçlarımızın yürüyen aksamının baş düşmanıdır. Çoğu kimse dikkat etmez ve yavaş geçince az zarar göreceğini düşünür. Bu yeterli değildir ve şu kurallara da uymak gerekir.

1-Aracınızın kapasitesinin üzerinde yük yüklemeyiniz.

2-Aşırı hız yapmamaya özen gösteriniz.

3-Bozuk yollarda daha dikkatli ve yavaş gidiniz.

4-Mecbur kalmadığınızda çok ani direksiyon hareketlerinden kaçınınız.

5-Kasisten veya tümsekten geçerken ayağınızı frenden çekiniz ve tekerin boşta dönmesine müsade ediniz. Aksi halde aracın diğer aksamlarında eğilme veya başka arızalar meydana gelebilir.

6-Kasise veya tümseğe yaklaşırken hızınızı oldukça düşürünüz. Bu engellerden hızlı geçmek daha az sarsıntıya neden olsa da bu parçalara çok zarar verir.

7-Geçeceğiniz kasis veya tümsek büyükse aracınızı çapraz olarak yavaşça geçiniz.

8-Belirli aralıklarla aracınızın ön düzen ayarlarını ve kontrollerini aksatmadan yaptırınız. Önemsenmeyen arızalar ileride çok daha külfetli tamiratlara neden olacaktır.